آمارها از بررسی 9 صرافی وابسته به بانکها حاکی از آن است که «درهم»، «یورو» و «دلار» به ترتیب سه ارز پرتقاضا در بازار داخل بوده است. مطابق این بررسیها در سال 1394، حدود 24 هزار میلیارد تومان اسکناس خارجی عرضه شده که از میان ارزها 43 درصد سهم درهم امارات، 28 درصد سهم یورو و 20 درصد سهم دلار آمریکا بوده است. همچنین در سالهای 1391 و 1392، بیشترین تقاضای ارز برای یورو بوده است؛ حال آنکه در دو سال 1393 و 1394، میزان تقاضا برای درهم امارات نسبت به سایر اسعار بالاتر بوده است.
بررسیها نشان میدهد که از میان آمار منتشرشده 9 صرافی وابسته به بانکها، در طول سال 94، حدود 24 هزار میلیارد تومان ارز خارجی به فروش رفته است. از این میزان ارز، حدود 3/ 10 هزار میلیارد آن به درهم امارات، 7/ 6 هزار میلیارد تومان آن به یورو و 8/ 4 هزار میلیارد آن به دلار آمریکا تعلق دارد. در واقع دلار آمریکا تنها 7/ 19 درصد از کل ارز به فروش رفته را تشکیل میدهد. در نتیجه همین آمار نشان میدهد در معاملات سالهای اخیر بازار، دلار، ارز مرجع نیست و بیشتر معاملات انجام شده با درهم امارات انجام میشود. علاوه بر این، بررسی روند فروش ارزهای خارجی در این 9 صرافی وابسته به شبکه بانکی نشان میدهد دلار طی سالهای 91 تا 94 همچنان در رتبه سوم ارزهای پرفروش بوده است.
از سوی دیگر، طبق بررسیها بیشترین مقدار ارز فروخته شده طی سالهای 91 و 92 به یورو تعلق دارد و با فاصله معناداری از آن، درهم امارات در جایگاه دوم و با تفاضل کمتری دلار آمریکا در مقام سوم قرار گرفته است. آمارهای این صرافیها نشان میدهد در سال 91، مقدار فروش یورو 2 هزار و 144 میلیارد تومان، مقدار درهم امارات در این سال 633 میلیارد تومان و مقدار دلار فروخته شده در این سال 514 میلیارد تومان بوده است. در سال 92، میزان یورو فروخته شده 5 هزار و 96 میلیارد تومان بوده در حالی که میزان درهم امارات فروخته شده در این سال با افزایش چشمگیر بیش از 5 برابری به نسبت سال قبل به 3 هزار و 257 میلیارد تومان رسیده است. مقدار دلار فروخته شده در سال 92 نیز یک هزار و 685 میلیارد تومان بوده است. در نتیجه طی سالهای 91 و 92، جایگاه قرار گرفتن ارزها به ترتیب یورو، درهم امارات و دلار آمریکا بوده است. رشد فروش در سال 92 نیز به نسبت سال 91 در یورو 137 درصد، در درهم 414 درصد و در دلار 227 درصد افزایش یافته است.
این در حالی است که روند فروش ارزها در صرافیهای مورد بررسی، در سالهای اخیر با تغییراتی همراه بوده است. بررسیها نشان میدهد طی معاملات انجام شده در سال 93 و 94، جایگاه درهم امارات با یورو جابهجا شده است. به این ترتیب، در سال 93، فروش درهم امارات با رشد حدود 305 درصدی به بیش از 13 هزار و 180 میلیارد تومان رسیده است. درحالی که فروش یورو حدود 73 درصد رشد داشته و 8هزار و 851 میلیارد تومان بوده است. مقدار دلار آمریکا فروخته شده نیز در سال مذکور، 2 هزار و 218 میلیارد تومان بوده است. رتبهبندی ارزهای فروخته شده در سال 94 نیز نشان میدهد رتبه فروش درهم امارات از ارزهای دیگر با فاصله قابل ملاحظهای بیشتر بوده است. پس از آن یورو و در جایگاه سوم دلار آمریکا قرار دارد. البته با این تفاوت که رشد فروش ارزهای درهم امارات و یورو به نسبت سال 93 منفی بوده است. به این ترتیب، در 9 صرافی بررسی شده در سال 94، درهم امارات حدود 10 هزار و 275 میلیارد تومان، یورو حدود 6 هزار و 659 میلیارد تومان و دلار آمریکا حدود 4 هزار و 818 میلیارد تومان به فروش رسیده است که به ترتیب به نسبت سال 93، با رشد منفی 22 درصد، منفی 25درصد و مثبت 117 درصد همراه بوده است. این جابهجایی یورو با درهم امارات نشان میدهد که پس از لغو تحریمها، فعالیتهای تجاری با امارات، بیش از قبل افزایش یافته است. به نظر میرسد بیشتر خرید این ارز نیز به شکل حواله و برای خرید محصولات بوده است